استریا یا ترکهای پوستی ضایعات پوستیای هستند که به دلیل نازک شدن لایه درم و اپیدرم پوست به شکل ترکهای پوستی اغلب در نواحی تحت فشار مثل ران، باسن، شکم و سینهها ایجاد میشود. در ایجاد این ترکهای پوستی عوامل مختلفی دخیل است. مهمترین عامل کشیدگی پوست به طور ناگهانی است که میتواند در اثر رشد تمام بافتهای بدن در دوران بلوغ رخ دهد، میتواند برای ورزشکاران همزمان با بزرگ کردن عضلات به وجود بیاید یا حتی زمانی که فردی به طور ناگهانی چاق یا لاغر شود و نهایتاً بیش از همه در دوران بارداری اتفاق میافتد، زیرا در یک زمان کوتاه پوست یک قسمت خاص تا حد زیادی کش میآید.
استریاها چگونه شکل میگیرند؟
پوست از 3 لایه تشکیل شده که از خارج به داخل به ترتیب اپیدرم، درم و هیپودرم یا چربی نامیده میشوند. هر کدام از این لایهها نقش و وظایف خاصی را بر عهده دارند تا سلامت ما حفظ شود. لایه میانی پوست از الیافی تشکیل میشود که کلاژن و الاستین خوانده میشود. یکی از نقشهای این الیاف، صافی و طراوت پوست انسانهاست البته این الیاف وظایف مهم دیگری هم دارند که از حوصله این بحث خارج است. بنابراین هرگونه آسیبی به این الیاف میتواند ظاهر ناخوشایند پوستی برای ما ایجاد کند. در استریا به دلیل کشش پوست و از هم جدا شدن الیاف کلاژن درم ابتدا التهاب ایجاد میشود و به همین دلیل رنگ آن قرمز یا صورتی متمایل به آبی است ولی بعد از مدتی که التهاب فروکش میکند سفیدرنگ و سطح آنها نیز نازک و چروکیده میشود.
چه راههایی برای پیشگیری وجود دارد؟
وزنتان را کنترل کنید
گفتیم که پوست به دلیل کشش زیاد در یک مدت زمان کوتاه دچار استریا یا همان ترک میشود. به همین دلیل اگر بخواهیم از ایجاد آنها جلوگیری کنیم باید کاری کنیم که این کشش در زمانی طولانیتر بر پوست وارد شود. مثلاً اگر قصد افزایش وزن دارید نباید در 2 ماه وزن اضافه کنید بلکه بهتر است این میزان وزن را در یک سال کسب کنید. زمان خودش بسیاری از مشکلات را حل میکند و پوست این قدرت را پیدا میکند که خود را با این میزان کشش وفق دهد.
تغذیه مهم است
در زمان حاملگی از اضافه وزنهای بیش از حد جلوگیری کنید، درست است که در این دوران فرد باید تغذیه مناسبی داشته باشد ولی تغذیه مناسب مساوی با پرخوری نیست. خانمهای باردار باید تحت نظر پزشک متخصص تغذیه باشند تا وضیعت تغذیه آنها کاملاً کنترل شود یعنی همه مواد مثل پروتئینها، کربوهیدراتها، ویتامینها و... به بدن او برسد ولی به اندازه، نه بیش از حد نیاز که فرد را به طور ناگهانی چاق میکند. به عبارتی با کنترل حجم مانع به وجود آمدن این استریاها میشوید.
چاقی با هورمون ممنوع
به ورزشکارانی که به دنبال افزایش حجم عضلههایشان هستند توصیه میکنیم به این منظور سراغ هورمونها چه به صورت تغذیهای، چه تزریقی یا حتی مکملهای قوی نروند، زیرا همه اینها باعث افزایش ناگهانی حجم عضلهها میشود و افزایش ناگهانی حجم عضله مساوی است با استریا و نتیجه چیزی برخلاف میل شما خواهد بود چون میخواستید عضله بیاورید که زیباتر شوید ولی استریا زیبایی پوستتان را از بین میبرد.
کورتون بدون تجویز پزشک ممنوع
بعضی از قرصها مثل کورتونها نیز باعث افزایش حجم ناگهانی پوست میشوند و متاسفانه بعضی برای چاق شدن از چنین داروهایی استفاده میکنند در نتیجه استریا به وجود میآید. علاوه بر این کورتونها باعث تضعیف بافتها میشوند و اگر در معرض کشیدگی هم قرار گیرند، راحتتر آسیب میبینند.
ارث مهمترین فاکتور است
مسئله ارث و ژنتیک هم بسیار مهم است. در واقع میتوان گفت ارثی بودن از همه فاکتورها مهمتر است چرا که اگر ارث داشته باشید ممکن است همه پیشگیریها و درمانهای لازم را هم انجام دهید و باز هم این استریاها در بدنتان ایجاد شود.
بهترین راه مقابله با ایجاد استرچ مارک یا ترکهای پوستی پیشگیری از پیدایش آن است. از ابتدای بارداری و چاقی و لاغری میتوان از کرم پیشگیری از ترک موستلا یا روغن پیشگیری از ترک موستلا در مناطق مستعد ترک (شکم، باسن، رانها و سینهها و بازوها) استفاده کرد. از این محصولات در مناطق مورد نظر صبح و شب استفاده نموده و به آرامی ماساژ دهید.
در صورت پیدایش ترک و در مرحلهای که رنگ آن هنوز به سفید صدفی گراییده نشده میتوان از سرم ترمیم کننده ترک بهصورت متمرکز استفاده کرد.